image courtesy : livemint
“જીવન એક રોલર-કોસ્ટર રાઈડ હશે,” દીપક પારેખે એકવાર સંપાદન કર્યું. "તમે એક દિવસ ટોચના કૂતરો બની શકો છો અને પછીના દિવસે કંઈ નહીં. અંતિમ સફળતા એક ભ્રમણા છે, પરંતુ સંતોષ અને ઈરાદાની પ્રામાણિકતા વાસ્તવિક છે.
છતાં, એચડીએફસીમાં ટોચનું પદ સંભાળ્યાના લગભગ 30 વર્ષ પછી, પારેખ ટોચનો કૂતરો રહ્યો છે. હવે, HDFC બેંક સાથે મર્જર પૂર્ણ થવાની તૈયારી સાથે તેઓ ચેરમેન પદ છોડી રહ્યા છે.
બ્લૂમબર્ગના જણાવ્યા અનુસાર સંયુક્ત એન્ટિટીનું માર્કેટ કેપ $172 બિલિયન હોવાનો અંદાજ છે. બેંક ઓફ અમેરિકા $228 બિલિયનના માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન સાથે ત્રીજા નંબરે છે, જ્યારે JPMorgan Chase $417 બિલિયન સાથે વિશ્વમાં સૌથી મોટું છે.
પારેખે પ્રખ્યાત રીતે 1978માં ચેઝ મેનહટન બેંકની નોકરી છોડી દીધી, જ્યાં તેઓ HDFCમાં બમણું પગાર મેળવતા હતા. હવે 78 વર્ષીય પારેખ માટે, જેઓ 33 વર્ષની વયે HDFC સાથે જોડાયા હતા અને તેને ભારતની સૌથી મોટી ખાનગી ક્ષેત્રની હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપની તરીકે બનાવી હતી, તે એક સફરનો અંત છે.
2022માં એચડીએફસી બેંક સાથે ઐતિહાસિક વિલીનીકરણની જાહેરાત કર્યા બાદ લાગણીશીલ પારેખે જણાવ્યું હતું કે, "એક અર્થમાં તે પુત્ર જ્યારે મોટો થાય ત્યારે તેના પિતાનો વ્યવસાય સંભાળે તેવું છે."
પારેખ, બધો ધંધો નથી
2010માં ETને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં પારેખે તેમના અંગત શોખ વ્યક્ત કર્યા હતા. વ્યવસાયને બાજુ પર રાખીને, પારેખની કેટલીક વધારાની પ્રવૃત્તિઓ તેને એશિયન ગેમ્સમાં પણ લઈ જઈ શકી હોત.
કોંગ્રેસના દિગ્ગજ રાજકારણી મુરલી દેવરાની પત્ની હેમા દેવરાએ મુંબઈ મિરરને એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું કે, "દીપક પારેખ એશિયન ગેમ્સ માટે ટીમમાં હોઈ શકે છે, પરંતુ તે ફક્ત સામાજિક રીતે જ રમે છે."
1990ના દાયકામાં પારેખ, આદિ ગોદરેજ, હેમેન્દ્ર કોઠારી, માધવરાવ સિંધિયા વચ્ચે રવિવારની બપોરના સમયે બ્રિજ ગેમ્સ નિયમિત હતી.
જો બ્રિજ નહીં, તો તે સુડોકુ છે.
લોજિક પઝલ તેના મગજને તીક્ષ્ણ રાખવામાં મદદ કરે છે અને તે દરરોજ રાત્રે સૂતા પહેલા કરે છે. “હું સૌથી વધુ પડકારરૂપ, સૌથી મુશ્કેલ સુડોકસ પર કામ કરીશ જેના પર હું હાથ મેળવી શકું છું. તે મને ઉત્સાહિત કરે છે અને મનને તીક્ષ્ણ રાખવામાં મદદ કરે છે, ”તેણે એક મુલાકાતમાં કહ્યું હતું.
2015 માં ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ પહેલા, પારેખે લખ્યું હતું કે તે માત્ર વિશ્વભરના સ્ટેડિયમોમાં ભારતીય ક્રિકેટ ટીમને રમતી જોવા માટે લાંબી ફ્લાઇટ્સ અને એરપોર્ટ વિલંબ સહન કરી શકે છે.
એચડીએફસીની ઉત્પત્તિ
તેના કાકા અને ICICIના ભૂતપૂર્વ એક્ઝિક્યુટિવ ચેરમેન એચ.ટી. પારેખ દ્વારા 1977માં સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. 1980 ના દાયકાના અંત સુધી જ્યારે વીમા કંપનીઓ, જાહેર-ક્ષેત્રની બેંકો અને કેટલીક ખાનગી કંપનીઓએ હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓની સ્થાપના કરી ત્યારે HDFC પાસે વર્ચ્યુઅલ રીતે કોઈ અન્ય હરીફ નહોતું.
જો કે યુવાન પારેખ માટે, ઓછા પગાર માટે તેની ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેંકિંગની નોકરી છોડી દેવી જોખમી લાગતી હતી. “સાથે વ્યવહાર કરવા માટે તકરાર હતી. હું એક નવી કંપનીમાં જોડાવા માટે વિદેશી બેંકમાં સુરક્ષિત નોકરી છોડી રહ્યો હતો જે હજુ પણ ખૂબ જ શંકા સાથે જોવામાં આવી રહી હતી. ભારતમાં અત્યાર સુધી કોઈએ વ્યક્તિઓને તેમની આવાસની જરૂરિયાતો માટે નાણાં આપવાનો પ્રયાસ કર્યો નથી,” પારેખે ‘ઈન્ડિયા ટ્રાન્સફોર્મ્ડ’ પુસ્તકમાં લખ્યું છે.
"કંપનીની શરૂઆતથી જ મને એક વાત સ્પષ્ટ હતી: હાઉસિંગ ફાઇનાન્સની જરૂરિયાત ભયંકર હતી અને હોમ લોનની માંગ ખૂબ જ હતી."
ગ્રાહકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો
વારંવાર, દાયકાઓથી, પારેખે એચડીએફસી જૂથની કંપનીઓ અને તેમના સાથીદારો - ગ્રાહકો અને તેમના વિશ્વાસ વચ્ચેના તફાવતના પરિબળ પર ભાર મૂક્યો છે.
એચડીએફસીના શરૂઆતના વર્ષોમાં, પારેખને સમજાયું કે નાણાકીય વ્યવસાયમાં ટ્રસ્ટ એ એકમાત્ર સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઘટક છે. અને બીજું, ગુણવત્તાયુક્ત ગ્રાહક સેવા.
એચડીએફસીની સ્થાપના થયાના એક વર્ષ પછી જોડાનાર પારેખ માટે, કામ થઈ રહ્યું છે તેમાં ત્વરિત સંતોષની લાગણી હતી, કારણ કે તે કબૂલ કરે છે.
"જ્યારે HDFC અને તેની ગ્રૂપ કંપનીઓમાં નોંધપાત્ર મૂલ્યનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે, ત્યારે જે બાબત એટલી જ સંતોષજનક છે તે હકીકત એ છે કે HDFCએ લાખો ભારતીયોને ગૌરવપૂર્ણ મકાનમાલિકો બનવા સક્ષમ બનાવ્યા છે," તેમણે કહ્યું.
પારેખને સમજાયું કે મોટાભાગના ભારતીયો માટે, રિયલ એસ્ટેટ રોકાણ એ તેમના જીવનકાળમાં કરેલું સૌથી મોટું રોકાણ હોઈ શકે છે. અને આવા રોકાણ માટે, વિશ્વાસ સર્વોપરી છે. આ આંકડો: 1991 માં, HDFC એ 0.12 મિલિયન હાઉસિંગ એકમોને સંચિત રીતે ધિરાણ આપ્યું હતું અને 2016 માં, સંખ્યા વધીને 5.5 મિલિયન થઈ હતી.
એચડીએફસીની ઓળખ પારેખ સાથે હોવા છતાં, તેમણે સમિતિઓનું નેતૃત્વ કરીને અનેક પ્રસંગોએ સરકાર માટે કટોકટી સલાહકાર તરીકે કામ કરતા નાણાકીય ક્ષેત્રમાં ઘણી વ્યાપક ભૂમિકા ભજવી છે. પારેખ દ્વારા નિયંત્રિત મુદ્દાઓ 2001માં યુનિટ ટ્રસ્ટ ઓફ ઈન્ડિયા US-64ના પતનથી લઈને સત્યમ છેતરપિંડી સુધીના છે.
2020 માં, સ્ટાર્ટઅપ સ્થાપકો અને મહત્વાકાંક્ષી ઉદ્યોગસાહસિકો સહિત ભરચક સભાને સંબોધતા પારેખે જણાવ્યું હતું કે, "મને વારંવાર પૂછવામાં આવે છે કે સફળ સંસ્થાઓનું નિર્માણ શું કરે છે." "મને નથી લાગતું કે કોઈની પાસે ખરેખર જવાબ છે. મારો અનુભવ એવો રહ્યો છે કે પ્રામાણિકતા, પ્રામાણિકતા અને જવાબદારીના સમય-પરીક્ષણ મૂલ્યોનો કોઈ વિકલ્પ નથી. તે સ્વીચ-ઓન અને સ્વીચ-ઓફ નથી." by
gujarati translet
article caurtesy by : The Economic Times